نشانه شناسی موسیقی

این کتاب مجموعه‌ای ترجمه-پژوهشی در زمینه زبانشناسی، معناشناسی و نشانه شناسی اجتماعی موسیقی است. به طور کلی نشانه‌شناسی موسیقی، از دهه ۱۹۶۰ آغاز شد و در دهه ۱۹۹۰ مبدل به یکی از صورتهای جدی و آشنای علم موسیقی شد.

نشانه شناسی، چشم اندازهای بسیاری برای علم موسیقی به ارمغان آورد و توانست آزادانه بین فرهنگ های غربی و غیر غربی و سنت های شرقی و حتی سبک های مردمی موسیقی گذر کند و مرزهای بین المللی را در نوردد.

باید توجه داشت که پیوند نزدیک و دوسویه ای بین مفهوم فرهنگ و نشانه شناسی وجود دارد؛ در حقیقت فرهنگ موضوع مورد مطالعه نشانه شناسی است.

اگر بخواهیم با نگاهی اجمالی مقالات ارائه شده در این کتاب را مورد بررسی قرار دهیم؛

اولین مقاله، به تحلیل موسیقی از دیدگاه زبان شناسی اختصاص دارد و به قلم آزیتا افراشی تحریر شده است. 

دومین مقاله، تحت عنوان زبان شناسی موسیقی به مثابه‌ی ساختارِ نشانه شناختیِ ویژه ارائه شده و نوشته تاتیانا ولادیمیرونا لازوتینا و نیکلای کنستانتینویچ لازوتین است.

مقاله سوم، تمثیل و نماد پردازی در موسیقی نوشته پل هنری لانگ می می‌باشد. 

مقاله چهارم، درباره معنای موسیقی است که توسط چارلز سندروس پِرس و ژان‌ژاک ناتیه نوشته شده و صادق رشیدی ترجمه و بازنویسی نموده است. 

مقاله پنجم، تحت عنوان معنا و موسیقی نوشته ایان کراس و الیزابت تلبرت می‌باشد.

مقاله ششم، با رویکرد یادداشت هایی بر نشانه‌شناسی اجتماعی موسیقی در رسانه های گروهی، با عنوان موسیقی و ایدئولوژی به قلم تئو ون‌لیوون مطرح گردیده است.

در پایان پس از بررسی مقالات این کتاب، باید بگویم: "موسیقی و استفاده از آن در موقعیت های متفاوت و بافت‌های مختلف فرهنگی و جوامع گوناگون، نه تنها تأثیری لذت بخش و محرکی احساسی محسوب میشود؛ بلکه در بستر فرهنگ معاصر، موسیقی به عنوان یک ابژه‌ی فرهنگی عاملی است برای ایجاد تمایز و حفظ هویت بین پاره فرهنگ ها.

 به نظر می‌رسد فعال ترین شکل موسیقی در بافت های فرهنگی، استفاده پاره فرهنگی از آن است. موسیقی یکی از راه‌هایی است که به هویت پاره فرهنگ ها شکل می دهد و از طریق مشخص ساختن تمایز و تفاوت آنها با سایر آحاد جامعه اقدام به بازتولید فرهنگی می کند. گویی موسیقی روشی است برای حفظ حیات اجتماعی و ایجاد احساس تعلق به یک جامعه در افراد آن گروه."